W Powiecie Gołdapskim

Kościół NMP Matki Kościoła w Gołdapi

Kościół parafialny pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny Matki Kościoła został wzniesiony w centrum Gołdapi w latach 1570-1580. Początkowo kościół ewangelicki (do roku 1945). W 1944 roku został poważnie zniszczony i dopiero w latach 80. XX wieku podjęto decyzję o odbudowie świątyni. Po ukończeniu odbudowy w 1992 roku kościół został ustanowiony konkatedrą diecezji ełckiej i utworzono przy nim nową parafię.

 

Kościół p. w. św. Leona w Gołdapi

Kościół p. w. św. Leona w Gołdapi wybudowany został w roku 1894 w stylu neogotyckim. Jest jednym z ważniejszych zabytków Gołdapi. Kościół ten ma trzy drewniane ołtarze. W kościele znajduje się także ambona z baldachimem. Okna prezbiterium oraz głównego korpusu ozdabiają witraże. Kościół posiada organy z XX wieku. Po wojnie był jedynym niezniszczonym kościołem w Gołdapi. Jest najstarszą parafią rzymskokatolicką w mieście.

 

Wieża ciśnień w Gołdapi

Wieża ciśnień z przełomu XIX i XX wieku. To jedna z nielicznych zabytkowych budowli znajdujących się w mieście. Wzniesiona została w roku 1905 przez gdańską firmę „A. W. Muller” i stanowiła element miejskiej sieci wodociągowej. Wcześniej mieszkańcy zaopatrywali się w wodę z dziewięciu miejskich pomp, z których cztery znajdowały się w centrum, a pozostałe w różnych częściach miasta. Wieża zbudowana została w całości z czerwonej cegły ceramicznej.

 

Muzeum Ziemi Gołdapskiej

W obecnych budynkach Muzeum Ziemi Gołdapskiej funkcjonuje od 26 lutego 2008 r. Jednak historia jego powstania sięga roku 1962, kiedy to młody geograf – Mieczysław Ratasiewicz rozpoczął swoją pierwszą pracę w Szkole Podstawowej nr 1. Jako miłośnik tej ziemi, za swój obowiązek uznał dokumentowanie zmian tutaj zachodzących oraz kolekcjonowanie wszystkiego, co z tym terenem było związane. Skupił wokół siebie grupę dzieci i młodzieży, która z pasją zajęła się zbieraniem wszelkiego rodzaju przedmiotów i pamiątek.

 

Immanuele Kant w Gołdapi

Immanuele Kant, jeden z najwybitniejszych filozofów w dziejach ludzkości. Twórca filozofii krytycznej lub transcendentalnej, zakładającej, że podmiot jest poznawczym warunkiem przedmiotu. Urodzony 22 kwietnia 1724 w Królewcu, zm. 12 lutego 1804 tamże. Tylko raz w życiu opuścił swój rodzinny Królewiec. Pojechał do Gołdapi na zaproszenie dowódcy garnizonu gołdapskiego gen. von Lossowa zimą 1775/1776 roku.

 

Cmentarz żydowski w Gołdapi

Żydzi zaczęli osiedlać się w mieście na początku XIX wieku. Cmentarz żydowski w Gołdapi został założony na początku XIX wieku. Diaspora żydowska w Gołdapi nigdy nie była zbyt liczna. Na tym cmentarzu zachowało się około pięciu nagrobków spośród których najstarszy pochodzi z 1860 roku. Są one wykonane z granitu i wapienia z inskrypcjami w języku niemieckim i hebrajskim.

 

Widok z „Pięknej Góry”

Góra Gołdapska (zwana również Piękną Górą, Górą Zamkową – 272 m n.p.m.) to miejsce, z której można podziwiać wspaniały widok na pobliskie okolice. Legenda głosi, że na Gołdapskiej Górze stał piękny zamek, zamieszkany przez zamożnego lecz straszliwego Pana, zdziercę i grabieżcę. Jego córka, by nie wywołać gniewu ojca, starała się naprawiać i wynagradzać wszystkie krzywdy, które ojciec wyrządzał.

 

Mosty w Stańczykach

Mosty w Stańczykach o wysokości 32 metrów i długości 150 metrów zbudowane na początku XX wieku nad doliną Błędzianki, zwane są Akweduktami Północy lub Akweduktami Puszczy Rominckiej. Mosty w Stańczykach są jednymi z najwyższych w Polsce (nieczynna linia kolejowa Gołdap – Żytkiejmy – 31 km). Architektura charakteryzuje się doskonałymi proporcjami, a filary ozdobione są elementami wzorowanymi na rzymskich akweduktach. Mosty kolejowe w Stańczykach wybudowano w latach 1912-1926.

 

Piramida w Rapie

Piramida w Rapie zwana jest też grobowcem pruskiej rodziny von Fahrenheid. Została ona wzniesiona na początku XIX wieku według projektu Bartela Thorwaldsena. Grobowiec jest wysoki na blisko 16 m, jego podstawa ma kształt kwadratu o boku 10 m. Zbudowano go z polnego kamienia wykończonego czerwoną cegłą. Podczas I i II wojny światowej grobowiec został zdewastowany przez Rosjan. Obecnie jest częściowo zabezpieczony.

 

Głazy Wilhelma

Głazy Wilhelma są pamiątką po najsłynniejszych cesarskich polowaniach. Występują w Puszczy Rominckiej, która była zamkniętym rewirem łowieckim cesarza niemieckiego i króla pruskiego Wilhelma II. W miejscach ustrzelenia wyjątkowych okazów cesarz kazał stawiać głaz z odpowiednią inskrypcją, mówiącą o dacie polowania oraz o wielkości upolowanej zwierzyny. Sławę puszczy przynosił tzw. jeleń romincki o szczególnie dorodnym porożu.

 

Mosty w Botkunach

Mosty w Botkunach znajdują się na wschód od Gołdapi, w pobliżu miejscowości Botkuny. Są one częścią przedwojennej linii kolejowej biegnącej w Prusach Wschodnich, łączącej Gołdap i Gąbin (Gusiew). Są mniejsze niż te w Stańczykach, a nawet w Kiepojciach. Ich wysokość wynosi około 15 m, a długość 50 m. Mosty spinają brzegi doliny rzeki Jarki. Mają one około 25 metrów wysokości. Są dobrze ukryte pośród drzew lasu i gęstych zarośli.

 

Kanał Brożajcki

Kanał Brożajcki jest to nieczynny kanał łączący rzekę Węgorapę z Gołdapą. Kanał powstał jako jeden z odcinków drogi wodnej dla spławu drewna do Królewca. Zaprojektowany został w 1726 przez Jana Suchodolca, zaś wykopany w 1733 od wsi Miczuły nad Rzeką Gołdapą do wsi Brożajcie (wieś nie istnieje, jest tu elektrownia wodna) nad Węgorapą. Kanał był odnawiany w latach 1824-1826. Z biegiem czasu Kanał stracił znaczenie, zamulił się i zarósł (przy znacznej pomocy bobrów).

 

Ruiny Pałacu w Mieduniszkach

Po pruskich junkrach został po dzień dzisiejszy rozległy zespół pałacowo-parkowy, połączony z folwarkiem w Mieduniszkach Wielkich, którego część główna pochodzi z połowy XVIII wieku. W tamtym też okresie wybudowano murowany pałac z pięknym parkiem. W II połowie XIX wieku dobra te należały do von Bujacha, potem między innymi do rodziny von Stauffenberg'ów. W czasie I wojny światowej pałac został częściowo zniszczony.

 

Kościół p. w. św. Antoniego Padewskiego w Baniach Mazurskich

Kościół p. w. św. Antoniego Padewskiego w Baniach Mazurskich – dawniej ewangelicki. Zbudowany w latach 1566-1574, szczyt wschodni z 1646 r., wieża z 1698 r. Odrestaurowany w 1876. Kościół zniszczony został w 1945 r. i odbudowany w latach 1975-1980. Wnętrze świątyni w stylu renesansowym.

 

Cerkiew Bizantyjsko-Ukraińska p. w. św. Mikołaja w Baniach Mazurskich

Cerkiew Bizantyjsko-Ukraińska p. w. św. Mikołaja w Baniach Mazurskich (dawniej Kościół Baptystów) – to unikatowy zabytek z II połowy XIX wieku. Świątynia została zbudowana przez protestantów w XVI wieku. Po II wojnie światowej przejęli ją rzymskokatoliccy i została ona poświęcona przez ks. Nikodema Masłowskiego. Na liczne prośby wiernych o przysłanie kapłana obrządku grekokatolickiego z Ornety do Bań Mazurskich przeniesiono ks. Eugeniusza Usckiego, który 23 kwietnia 1957 r. odprawił pierwsze nabożeństwo greckokatolickie

 

Zakałcze Wielkie

Zakałcze Wielkie pod ową miejscowością, pośród zapomnianego cmentarza ewangelickiego, ukryta jest kaplica rodziny Steinertów z kryptą grobową. W odróżnieniu od piramidy w Rapie, grobowiec w Zakałczu Wielkim przypomina duży sześcian. Jako jeden z nielicznych obiektów uniknął dewastacji ludzkiej. Na jego niekorzyść wpływały tylko czas i czynniki klimatyczne między innymi wiatr, woda, słońce.

 

Ściborki – Eskimosi i Indianie

Ściborki – Eskimosi i Indianie to jedna z najbardziej odludnych i rzadko odwiedzanych części Mazur w okolicy Puszczy Boreckiej. Wśród gęstych lasów, łagodnych wzgórz ma swoją siedzibę Biegnący Wilk, czyli osada ekologiczna. W centrum osady stoi dwustuletni drewniany dom, a w jego pobliżu utworzono dwie egzotycznie wyglądające wioski: indiańską i eskimoską obrazującą jak żyli rdzenni mieszkańcy Ameryki i jak duże znaczenie miało dla nich życie zgodne z naturą.